Sinds 1 januari 2012 werd het zogenaamde “brugpensioen” vervangen door “het stelsel van werkloosheid met bedrijfstoeslag”. Een “bruggepensioneerde” wordt dus een “werkloze met bedrijfstoeslag”.

Wat zijn de voorwaarden om recht te hebben op het stelsel van werkloosheid met bedrijfstoeslag?

Om te kunnen genieten van het stelsel van werkloosheid met bedrijfs- toeslag moet je aan verschillende voorwaarden voldoen:

• je moet ontslagen worden. Zo zal het stelsel van werkloosheid met bedrijfstoeslag bijvoorbeeld niet worden toegekend als je zelf ontslag neemt, als een arbeidsovereenkomst van bepaalde duur beëindigd wordt of wanneer je ontslagen wordt wegens overmacht omwille van medische redenen;
• je moet recht hebben op werkloosheidsuitkeringen;
• er moet een cao bestaan waarin de voorwaarden voor de toegang tot het stelsel van werkloosheid met bedrijfstoeslag bepaald zijn; die cao kan gesloten zijn in de NAR (Nationale Arbeidsraad), op het niveau van de sector of van de onderneming;
• je moet de vereiste leeftijd bereikt hebben en het vereiste beroepsverleden;

Om te kunnen genieten van het stelsel van werkloosheid met bedrijfstoeslag moet je voldoen aan de vereiste loopbaanvoorwaarden en de leeftijd bereikt hebben zoals voorzien in de cao die op jou van toepassing is en dit gedurende de geldigheidsduur van de cao.

De anciënniteits- en leeftijdsvoorwaarden zijn verschillend naar- gelang van de wijze van beëindiging van je arbeidsovereenkomst:

• beëindiging van de arbeidsovereenkomst met een opzeggings- termijn: je moet aan de anciënniteits- en leeftijdsvoorwaarden voldoen voordat de opzeggingstermijn ten einde loopt;
• beëindiging van de arbeidsovereenkomst met een compenserende opzeggingsvergoeding: je moet aan de anciënniteits- en leef- tijdsvoorwaarden voldoen op het ogenblik dat de overeenkomst werkelijk eindigt.

Voor de berekening van de anciënniteitsvoorwaarden worden ver- schillende periodes met arbeidsdagen gelijkgesteld. Algemeen ge- sproken worden de periodes van legerdienst en, voor een bepaalde duur, de periodes van deeltijds werk, volledige loopbaanonderbreking en volledige werkloosheid gelijkgesteld met beroepsverleden. De gelijkstelling en duur hangen af van de regelgeving die van toepas- sing is op het stelsel waarop de werkloze met bedrijfstoeslag heeft ingetekend. Voor de gelijkstellingen verwijzen we naar hoofdstuk Wettelijk pensioen.
In geval van een stelsel van werkloosheid met bedrijfstoeslag ten gevolge van een collectief ontslag, moet je je in een tewerkstel- lingscel inschrijven (behoudens vrijstelling).

Algemene regel – cao nr. 17 (algemeen stelsel)

Om recht te hebben op SWT in 2020, moet je als man 62 jaar oud zijn en een beroepsverleden van 40 jaar hebben. Als vrouw bedraagt de loopbaanvoorwaarde 36 jaar in 2020. Het beroepsverleden wordt voor vrouwen elk jaar met één jaar verhoogd tot in 2024, wanneer vrouwen ook een loopbaan van 40 jaar zullen moeten hebben.

Afwijkende stelsels

Onder bepaalde voorwaarden kan een stelsel van werkloosheid met bedrijfstoeslag ingaan voordat de leeftijd van 62 jaar bereikt wordt. Deze stelsels worden afwijkende stelsels genoemd en houden reke- ning met bijzonderheden van bepaalde sectoren, bepaalde beroepen of bepaalde werknemers.

Voor de periode 2019-2020 en 2021-2022 hebben de sociale ge- sprekspartners binnen de NAR verschillende cao’s betreffende SWT ondertekend. Er moesten cao’s worden gesloten om in bepaalde gevallen het recht op het stelsel te openen (cao recht), om de leeftijd vast te leggen (cao leeftijd) en om twee periodes te bestrijken (die van 2019-2020 en die van 2021-2022).

Over welke stelsels gaat het?

De toegangsleeftijd voor de afwijkende SWT-stelsels bedraagt 59 jaar vanaf 1 januari 2019 en zal 60 jaar bedragen vanaf 1 juli 2021:

met ofwel 33 jaar beroepsverleden (waarvan ofwel 20 jaar nacht- werk, ofwel 5/7 jaar een zwaar beroep (= ploegenarbeid, nacht- arbeid of onderbroken diensten) gedurende de laatste 10/15 jaar voorafgaand aan het einde van de arbeidsovereenkomst, ofwel een bouwvakker met attest van arbeidsongeschiktheid);

• met ofwel 35 jaar beroepsverleden (waarvan 5/7 jaar een zwaar beroep (= ploegenarbeid, nachtarbeid of onderbroken diensten) gedurende de laatste 10/15 jaar voorafgaand aan het einde van de arbeidsovereenkomst);
• met ofwel 40 jaar beroepsverleden (stelsel zeer lange loopbaan).

De toegangsleeftijd voor het stelsel ‘medische SWT’ werd vastgelegd op 58 jaar voor de periode 2019-2020.
Wat de ondernemingen betreft die erkend zijn als zijnde in moeilijk- heden of in herstructurering, werd de minimumtoegangsleeftijd tot het SWT vastgelegd op 59 jaar voor de periode van 31 december 2019 tot en met 30 december 2020 en vervolgens op 60 jaar vanaf 31 december 2020.

Naast de voorwaarden voor toepassing moeten voor de toegang tot die afwijkende stelsels verschillende sectorale (en soms bedrijfs-) cao’s gesloten zijn. Neem gerust contact op met je gewestelijke BBTK-afdeling om te weten of je voldoet aan alle vereiste voorwaar- den om toegang te hebben tot de afwijkende SWT-stelsels.

Moet ik als SWT­er beschikbaar blijven op de arbeidsmarkt?

In principe moet je aangepast beschikbaar blijven tot de leeftijd van 65 jaar. Daarop bestaan wel bepaalde uitzonderingen.

Ben je SWT-er geworden in het kader van de regeling “62 jaar”, dan kan je worden vrijgesteld als je 43 jaar beroepsverleden bewijst. Je moet deze vrijstelling aanvragen, ze wordt niet automatisch gegeven.

Als je in 2020 een SWT neemt in een afwijkend stelsel, kan je op eigen verzoek vrijgesteld worden van de verplichting tot aangepaste be- schikbaarheid voor zover je de leeftijd van 62 jaar of 42 jaar loopbaan hebt bereikt. Daartoe moeten de sectoren een sector-cao hebben gesloten die aansluit bij de overeenstemmende NAR-cao(‘s).

Ben je een mindervalide werknemer of een werknemer met ernstige lichamelijke problemen, dan is er geen bijkomende voorwaarde ver- eist maar vergeet de vrijstelling niet zelf aan te vragen, ze wordt niet automatisch gegeven.

Als je ontslagen bent in het kader van een onderneming in moeilijkheden of in herstructurering, moet je voor die vrijstelling de leeftijd van 65 jaar of 43 jaar loopbaan hebben bereikt. Daartoe moet het bedrijf een bedrijfs-cao of collectief akkoord hebben gesloten dat aansluit bij de overeenstemmende NAR-cao.

Kort samengevat houdt aangepaste beschikbaarheid onder meer in dat je:

• ingeschreven bent of blijft als werkzoekende;
• passend werk of een passende opleiding moet aanvaarden;
• je werk niet mag verlaten zonder wettige reden;
• niet mag ontslagen zijn wegens je foutieve houding;
• je moet aanbieden bij de gewestelijke dienst voor arbeidsbemiddeling en beroepsopleiding of bij een werkgever, wanneer je door de gewestelijke dienst was opgeroepen;
• moet meewerken aan een begeleidingsplan of inschakelingsparcours dat je door de gewestelijke dienst voor arbeidsbemiddeling is aangeboden.

Daarnaast zal de gewestelijke dienst voor arbeidsbemiddeling je begeleiden in het kader van een individueel actieplan. Die dienst zal je een actieplan voorstellen uiterlijk negen maanden na de aanvang van je werkloosheid.

De acties zijn aangepast aan je individuele competenties en ervaring. Dit zal regelmatig worden opgevolgd. Na één jaar volgt een globale evaluatie.

Als je je verplichtingen niet nakomt, kan je tijdelijk of definitief worden uitgesloten van het recht op werkloosheidsuitkeringen.

Ik werk deeltijds. Kan ik in het stelsel van werkloosheid met bedrijfstoeslag stappen?

Dat kan, maar wie lange periodes deeltijds heeft gewerkt, komt vaak niet aan de vereiste beroepsloopbaan om recht te hebben op het stelsel van werkloosheid met bedrijfstoeslag. En dat geldt nu nog méér sinds de leeftijds- en loopbaanvoorwaarden verstrengd zijn.

Als ik weer begin te werken, kan ik dan mijn aanvullende vergoeding behouden?

Ja, je blijft je aanvullende vergoeding vanwege je vroegere werkgever tijdens je werkhervatting ontvangen. Je mag die dus cumuleren met je nieuwe loon.

Moet mijn werkgever me vervangen als ik in een stelsel van werkloosheid met bedrijfstoeslag stap?

Als je werkgever een werknemer jonger dan 62 jaar ontslaat in het kader van SWT, moet hij deze vervangen door een volledig uitke- ringsgerechtigde of gelijkgestelde werkloze (behalve vrijstellingen: bedrijven in herstructurering of in moeilijkheden, beslissing van het bevoegde werkloosheidskantoor, …).

Moet ik als SWT­er in België verblijven?

Ja, je moet je hoofdverblijfplaats in België hebben en er ook effectief verblijven.

Sinds 1 januari 2015 mag je niet langer dan vier weken per kalender- jaar in het buitenland verblijven, en dit ongeacht je leeftijd.

Je blijft wel de vroegere regel volgen, namelijk dat je vanaf 60 jaar (vanaf de maand waarin je 60 jaar wordt) meer dan vier weken in het buitenland mag verblijven, als je je hoofdverblijfplaats in België behoudt en er ook effectief meer dan zes maanden per jaar verblijft, voor zover je:

• ontslagen bent vóór 1 januari 2015 en het niet gaat om een ontslag in het kader van een erkenning als bedrijf in moeilijkheden of in herstructurering;
• wel ontslagen bent in het kader van een erkenning als de beginda- tum van de periode van erkenning gelegen is vóór 9 oktober 2014.

Het feit dat je vrijgesteld bent van aangepaste beschikbaarheid, be- tekent dus niet dat je vrijgesteld bent van de verplichting in België te verblijven.

Wat zijn mijn verplichtingen als SWT­er?

Kort samengevat moet je:

• aangepast beschikbaar blijven op de arbeidsmarkt (tenzij vrijstelling; zie hierboven);
• in België verblijven (behoudens uitzonderingen);
• je inschrijven in een tewerkstellingscel als je ontslagen werd in het kader van een collectief ontslag (tenzij vrijstelling);
• outplacement volgen, maar enkel voor de werknemers die geen aanspraak kunnen maken op een opzegtermijn of -vergoeding van minstens 30 weken, die minstens 45 jaar zijn, die minstens één jaar anciënniteit hebben en die werken in een arbeidsovereenkomst met minstens een halftijds uurrooster.

Je moet niet:

• in het bezit zijn van een controlekaart;
• arbeidsgeschikt zijn.

Je mag niet:

• beginnen met een nevenactiviteit (behoudens uitzonderingen);
• image overgaan tot activiteiten die betrekking hebben op je eigen bezit, wanneer die activiteiten de waarde van je bezit in een meer dan be- perkte mate zouden laten toenemen (behoudens uitzonderingen).

Kan ik als SWT­er vervroegd met pensioen?

Vroeger moest je in het SWT-stelsel blijven tot aan de wettelijke pensioenleeftijd. Sinds 1 januari 2019 kan je als SWT-er vervroegd met pensioen als aan de leeftijds- en loopbaanvoorwaarden voor vervroegd pensioen is voldaan.

Het is vrij moeilijk om SWT en vervroegd pensioen te vergelijken. Je oordeelt best zelf welke regeling voor jou de gunstigste is, afhanke- lijk van je persoonlijke situatie. Vraag gerust hulp aan je gewestelijke BBTK-afdeling.